De meestgestelde vragen over foliumzuur tijdens de zwangerschap.

De invloed van foliumzuur op de zwangerschap is goed onderbouwd. Foliumzuur, ook bekend als vitamine B11, ondersteunt de celdeling. 

Vooral tijdens de eerste weken van de zwangerschap is dit essentieel. Al vanaf de vierde week na de bevruchting sluit de neurale buis van de foetus. De neurale buis is de structuur waaruit het ruggenmerg en de hersenen zich vormen. De folaatstatus van de moeder speelt hierbij een directe rol: als deze te laag is kan de sluiting van die neurale buis verstoort worden, met neurale buisdefecten (zoals open ruggetje) als mogelijke complicatie. 

Daarom adviseert de Gezondheidsraad dagelijks 400 microgram foliumzuur te slikken vanaf minimaal vier weken voor de bevruchting tot en met de tiende week van de zwangerschap. Deze periode markeert namelijk de meest kwetsbare fase voor de ontwikkeling van het zenuwstelsel van je kleine. 

Betekent dit dat je na de tiende week geen foliumzuur meer mág slikken? Nee!  

De Gezondheidsraad in Nederland geeft enkel adviezen voor supplementatie als de nood hiervoor echt heel hoog is. De adviezen zijn echt het minimale waar je, je het beste wel aan kunt houden. 

Maar in je dagelijkse multivitamine zitten meer vitamines en voedingsstoffen waar geen advies voor is, net zoals er na de tiende week geen expliciet advies meer is voor foliumzuur of folaat.

Je kunt dus met gerust hart een zwangerschaps multivitamine met extra folaat door blijven slikken ná de tiende week in de zwangerschap. Want zoals je hieronder kunt zien blijft je foliumzuur behoefte zowel in de gehele zwangerschap als tijdens de borstvoedings periode verhoogd. 

(In bijzondere situaties, zoals bij gebruik van bepaalde medicijnen of een eerder kind met een neurale buisdefect, kan een arts zelfs 5 milligram (5000 microgram) voorschrijven. Dit benadrukt nog maar eens hoe belangrijk de juiste hoeveelheid foliumzuur tijdens de zwangerschap is voor een gezonde ontwikkeling van je kindje.) 

Folaat is de natuurlijke vorm van vitamine B11 die in voeding voorkomt, zoals in bladgroenten en peulvruchten. Foliumzuur is de synthetische variant die gebruikt wordt in supplementen en verrijkte voeding. Hoewel foliumzuur goed opneembaar is, zijn er mensen met een genetische variatie in het MTHFR-enzym waardoor de omzetting minder vlot verloopt. 

Voor hen kan een supplement met geactiveerd folaat (zoals 5-MTHF) een betere keuze zijn. Dit is namelijk direct beschikbaar voor het lichaam, zonder dat er omzetting nodig is. Steeds meer zwangerschapsvitamines bieden deze actieve vorm aan als alternatief. In onze Vega Mama Multi hebben we daarom ook voor deze actieve vorm gekozen. 

Foliumzuur is in de aanbevolen dosering van 400 microgram volkomen veilig. Bij zeer hoge doseringen, boven de 1.000 microgram per dag, kan het een vitamine B12-tekort maskeren. 

Helemaal voor mensen met een (grotendeels) plantaardig dieet is het dan extra opletten, omdat in plantaardige voeding sowieso al geen vitamine B12 voorkomt. 

Daarom is het belangrijk om niet zomaar extreem hoge doseringen te gebruiken, tenzij geadviseerd door een arts. (Zodat je B12 waardes dan ook gelijk goed in de gaten gehouden kunnen worden.)

Bij normaal gebruik is foliumzuur tijdens de zwangerschap veilig en effectief. 

Veel zwangerschapsvitamines bevatten standaard 400 microgram foliumzuur of folaat. Dit maakt het makkelijk om de aanbevolen hoeveelheid binnen te krijgen, zeker als je daarnaast gezond eet. Let bij het kiezen van een supplement goed op de vorm van folaat of foliumzuur. De actieve form folaat is namelijk beter opneembaar dan de syntetische foliumzuur. 

Dit maakt een zwangerschapsmulti tot een praktische en veilige keuze voor vrouwen die extra zekerheid zoeken over hun inname, zonder onnodige risico’s. Het helpt om op een eenvoudige manier tegemoet te komen aan de verhoogde voedingsbehoeften tijdens de zwangerschap. 

Folaat is vooral aanwezig in verse, onbewerkte producten zoals: 

• Groene bladgroenten (spinazie, broccoli, boerenkool) 

• Peulvruchten (linzen, kikkererwten, bruine bonen) 

• Volkoren granen 

• Citrusvruchten en avocado 

• Noten en zaden 

• Lever (maar vanwege de hoge hoeveelheid retinol (vitamine A) wordt het afgeraden dit tijdens je zwangerschap te eten.) 

Let op: folaat is gevoelig voor hitte en licht. Koken kan het gehalte flink verlagen, dus neem lekker die rauwe spinazie met broccoli salade voor de beste boost. 

Als je buitenlandse informatiebronnen raadpleegt, is het handig om deze termen te herkennen om verwarring te voorkomen: 

In internationale context zul je de termen folic acid (voor foliumzuur) en folate (voor de natuurlijke vorm) vaak tegenkomen. Ook de actieve vorm staat soms vermeld als L-methylfolate of 5-MTHF.  

Daarbij is het opvallend dat in Engelstalige bronnen wordt vaak gesproken over vitamin B9, terwijl we in Nederland meestal B11 zeggen. Verwarrend! 

Foliumzuur tijdens de zwangerschap is geen detail, maar een fundamentele schakel in een gezonde start voor je kindje. Door op tijd te starten met suppletie en je bewust te zijn van de rol van voeding, kun je veel betekenen voor de ontwikkeling van het zenuwstelsel van je baby. De folaatstatus van de moeder heeft directe invloed op de neurale buisontwikkeling van de foetus: een feit dat onderstreept hoe krachtig deze kleine vitamine is. 

Of je nu aan het begin staat van een kinderwens, al zwanger bent of gewoon bewust met je gezondheid omgaat: investeren in de juiste voeding en eventueel suppletie met foliumzuur is een waardevolle stap voor jezelf én de volgende generatie.