Een gids voor ouders: Hoeveel Vitamine D heeft je kind nodig?

Geschreven door: Lydia Jansen

|

|

Tijd om te lezen 6 min

Vitamine D supplementen voor kinderen van Laveen

In Nederland heeft de gezondheidsraad een speciaal rapport opgesteld rondom vitamine D3, want hoewel we deze vitamine zelf kunnen aanmaken in zonlicht en binnen kunnen krijgen via voeding heeft de raad voor sommige doelgroepen extra adviezen.


In dit artikel gaan we kort in op hoe je kind vitamine D binnenkrijgt via de zon en voeding. Maar eerst gaan we in op de richtlijnen per leeftijdsgroep en –categorie wat betreft het nemen van een vitamine D3 supplement of druppels voor je kind.

Advies voor een supplement met vitamine D voor je kind in Nederland

In Nederland heeft de gezondheidsraad een speciaal advies opgesteld rondom vitamine D3, voor kinderen en andere bevolkingsgroepen. 

"De Nederlandse voeding levert van nature over het algemeen een te geringe hoeveelheid vitamine D om aan de behoefte van jonge kinderen te voldoen."

RIVM briefrapport 350090015/2013

In “Vitamine D inname van zuigelingen op basis van huidige voedselverrijking en suppletie-advies Scenario-analyses RIVM briefrapport 350090015/2013” staat het volgende:


“De Nederlandse voeding levert van nature over het algemeen een te geringe hoeveelheid vitamine D om aan de behoefte van jonge kinderen te voldoen. Om te compenseren voor de minimale blootstelling aan zonlicht en dus een geringe vitamine D productie door de huid, geldt sinds 2008 voor kinderen tot 4 jaar een suppletieadvies van 10 µg vitamine D per dag. 

Vitamine D zwangerschapsupplement
Zuivere en biologische vitamine D druppels, voor jong en oud. Op basis van Extra Vierge olijfolie. Van pure vitamine D tot alle vetoplosbare vitamines in onze multi-druppels.

Vitamine D dreumes en baby (0 tot 1 jaar)

Geef je borstvoeding?

Dan wordt aangeraden door de Nederlandse gezondheidsraad om je baby en dreumes 10microgram vitamine D per dag bij te geven. Vitamine D druppels voor kinderen zijn hiervoor populair omdat je deze druppeltjes simpel op je tepel kunt smeren en je kleine zo zonder problemen het supplement binnen krijgt.

Geef je flesvoeding?

In Nederland is het wettelijk verplicht om vitamine D aan zuigelingen- en flesvoeding toe te voegen. Tot 2012 gold daarom het advies voor extra vitamine D voor je baby of dreumes niet als je flesvoeding gaf. 


Maar om het gebruik van vitamine D supplementen voor kinderen te vergemakkelijken bij overgang van zuigelingenvoeding naar andere voedingsmiddelen geldt het advies van 10 microgram vitamine D voor alle kinderen tot 4 jaar. Dus ook voor je baby en dreumes.

Nieuwsgierig hoe het nu precies zit met de adviezen rondom Vitamine D3 en K1 voor je pasgeborene? Lees dan dit artikel waarin we precies uitleggen hoe het nu zit.

Vitamine D peuter (1-4 jaar)

Ondanks dat je peuter waarschijnlijk meer buiten speelt en dus meer zonlicht kan krijgen geldt in Nederland nog altijd het advies om een supplement met 10 microgram vitamine D voor kinderen te geven in deze leeftijd. Zoals je ook kan lezen aan het RIVM rapport waarop dit advies gebaseerd is.

Vitamine D voor kinderen vanaf 4 jaar

Natuurlijk bewegen in de buitenlucht

Vanaf 4 tot 70 (!) jaar is er geen algemeen advies om vitamine D bij te nemen, tenzij jij of je kind binnen één van de volgende bevolkingsgroepen valt:


  • Mensen en kinderen die weinig of niet in de zon (kunnen) komen (of altijd volledig bedekkende kleding dragen).

  • Mensen en kinderen met een donkere huid.

  • Vrouwen van tussen de 50 en 70 jaar.

  • Zwangere vrouwen


(En hoewel we 70 jaar niet meer als kind beschouwen, voegen we voor het overzicht deze doelgroep nog wel toe: Voor alle mensen vanaf 70 jaar wordt namelijk geadviseerd om 20 microgram vitamine D bij te nemen.)

Vitamine D voor je kind via voeding

Naast zonlicht kan vitamine D ook via voeding worden opgenomen. Dit is met name belangrijk wanneer de blootstelling aan de zon beperkt is.

Vitamine D3 in dierlijke voeding

  • Vette vis zoals zalm, haring, makreel en sardines zijn van nature rijk aan vitamine D.

  • Eidooiers bevatten ook kleine hoeveelheden vitamine D3.

  • Rundvleeslever levert een bescheiden bijdrage aan de inname van vitamine D3.

  • Levertraanolie uit de lever van kabeljouw, is een bekende bron die van nature zeer rijk is aan vitamine D. 

Vitamine D in plantaardige bronnen

Van nature bevat plantaardig voedsel nauwelijks vitamine D3 (cholecalciferol), omdat deze vorm vooral voorkomt in dierlijke producten. Wel zijn sommige plantaardige voedingsmiddelen verrijkt met vitamine D3, wat eigenlijk een soort ‘verstopt’ vitamine D3 supplement is.


Plantaardige bronnen kunnen wel vitamine D2 (ergocalciferol) bevatten. Het lichaam kan deze vorm ook omzetten naar een actieve vorm van vitamine D, maar dit proces is minder efficiënt dan bij directe inname van vitamine D3.


  • Paddenstoelen zijn eigenlijk de enige noemenswaardige plantaardige bron voor op je bord. Ze kunnen namelijk vitamine D2 bevatten wanneer ze worden blootgesteld aan zonlicht of UV-licht. Dit geldt vooral voor variëteiten zoals shiitake, portobello en oesterzwammen. Paddenstoelen die in de natuur groeien, bevatten vaak vitamine D2, voor de wildplukkers onder ons, maar de hoeveelheden variëren sterk afhankelijk van de blootstelling aan UV-licht. 

  • Korstmos is een andere plantaardige bron van vitamine D3. Maar omdat je dit waarschijnlijk (net als kabeljouw-levers overigens) niet zo gauw op je bord zult serveren, zien we deze bron dus terugkomen als basis voor plantaardige vitamine D3 supplementen.

Zon en vitamine D voor je kind

Als onze blote huid in de zon komt kan ons lichaam vitamine D aanmaken. Lekker buiten spelen is dus niet alleen goed voor de frisse lucht, energie uitlaatklep, natuur beleving, maar dus ook om letterlijk vitamines aan te maken voor de gezondheid van je kind (en van jezelf natuurlijk ook!).


Vitamine D3 wordt aangemaakt via de huid als de zonnekracht een UV-index van minimaal 3 heeft. 


In Nederland is dit enkel het geval van april tot oktober tussen ongeveer 11u en 15u, afhankelijk van de bewolking. 


Om voldoende vitamine D3 aan te maken moet je voldoende blote huid in de zon hebben voor 15 tot 30 minuten in deze tijdspanne. 


De lengte is weer afhankelijk van de bewolking, hoe licht of donker je huid is en hoeveel huid je blootstelt. Mensen met een lichtere huidskleur maken sneller vitamine D3 aan dan mensen met een donkere huidskleur.


Direct zonlicht kan alleen ook weer een verbrandde huid tot gevolg hebben en helemaal bij baby’s en jonge kinderen wordt aangeraden om hier goed op te letten.  

Lekker buiten spelen voor vitamine D voor je kind

Dus hoe weet je dan hoe lang precies je elke dag buiten in de zon zou moeten zijn? 


Als je rekent dat wij als mens gemaakt zijn om eigenlijk 24/7 buiten te leven dan bestaat er dus eigenlijk niet zoiets als ‘teveel buitenspelen’ (ook voor jouzelf!). 


Hoewel het goed is om zomers op te letten dat je kind niet uren onbedekt in de zandbak in de zon zit, is dit met een parasol en zonnehoedje snel opgelost. En als de zon dan minder sterk is het ook niet verkeerd om (met zorg en aandacht!) je kind en jijzelf wel af en toe zonder zonnebrandcreme of pet die zonnestralen te laten ‘proeven’. 


Doe dit het hele jaar rond, zodat ons Nederlands huidje tegen de tijd dat de zon feller wordt al een eigen beschermende laag heeft opgebouwd in de seizoenen van een lage zonne-kracht.

Buitenlucht en buiten zijn heeft nog zoveel meer voordelen dan enkel de vitamine bron van de zon. 


Buitenspelen stimuleert creativiteit, zorgt voor een goede uitlaatklep van energie, is de perfecte plek om lichaamsbewustzijn en grove moteriek te stimuleren, zorgt voor een vertrouwen in de natuur, op blote voeten in het gras zorgt weer voor een fijne downregulatie van het zenuwstelsel en... ach zo veel meer!

Weetje:


Wist je dat de kinderen in de peuterspeelzaal in Noorwegen altijd buiten slapen? 


Zelfs in de winter. Pas als het kwik onder de –10 gaat blijven de kinderen binnen. Anders is het buiten slapen en minstens een uur ‘s ochtends en liefst nog een uur ‘s middags buiten spelen. 


Bij minder extreme temperaturen, maar ook wanneer het vriest of regent, zijn de buiten speel tijden veel langer. En zomers? Dan is het niet ongekend om gewoon de hele dag buiten door te brengen.

Heerlijk toch? 

(Al die vitamine D voor de kinderen.)

Vitamine D kinderen in Noorwegen
Foto van de peuterspeelzaal in Åmdals Verk, Noorwegen. Waar ik (Lydia) gewerkt hebt voor Laveen.